Hát lô tô là gì và sự nỗ lực phục hưng văn hóa nghệ thuật

Những thế hệ 8X, 9X đời đều có một thời tuổi thơ gắn bó với các câu hát lô tô xóm chợ. Hoặc nếu không cũng từng nghe nhắc đến hình thức văn nghệ giải trí này. Còn những bạn trẻ nửa sau 9X về sau này thường ít khi nghe đến hoặc không biết hát lô tô là gì. Vậy trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ giới thiệu đến bạn đọc những thông tin và góc nhìn về nghề hát lô tô, đổi nhạc thành số này nhé. Mời bạn cùng KUBET đón đọc.

Tìm hiểu về hát lô tô là gì?

Khái niệm hát lô tô là gì?

Trước đây, nhắc đến hát lô tô người ta sẽ nghĩ ngay tới các gánh hát hội chợ với tiếng kêu lô tô của người phụ nữ chuyển giới. Tuy nhiên đó không phải tất cả về hát lô tô. Ngày nay hát lô tô không còn thịnh hành như trước nên nhiều người đặc biệt là các bạn trẻ không biết hát lô tô là gì?

Hát lô tô là một loại hình văn hoá nghệ thuật giải cực kỳ thịnh hành từ những năm 1970 đến đầu những năm 2000. Các nghệ sĩ trên sân khấu dùng những câu hát, câu hò quen thuộc cho khớp vần với từng con số lô đề của kết quả mở thưởng.

Cái khó khi hát lô tô là lúc bốc được con số kết quả thay vì giơ lên đọc luôn thì người nghệ sĩ phải chọn một bài hát sao cho câu từ kết thúc khớp vần với số lô tô đó. Không ít những câu rao bán vé số dạo hay nhất hiện nay đều học theo cách thức hát lô tô.

Nguồn gốc của hát lô tô

Bạn thắc mắc nguồn gốc của hát lô tô là gì thì nó xuất phát từ trò Bingo (Ý) vào khoảng cuối thế kỷ 16. Những năm đầu thập niên 1960, hát lô tô lần đầu xuất hiện tại hội chợ ở Sài Gòn và nhanh chóng phát triển. Hàng loạt gánh lô tô ra đời phục vụ bà con.

Tới những năm 1980, hát lô tô phát triển cực thịnh nhất là các tỉnh Nam Bộ. Mỗi dịp tết đến xuân về hay lễ hội, các gánh lô tô luôn là điểm nhấn giúp không khí trở nên sôi động hơn hẳn.

Các gánh lô tô cũng sẽ di chuyển liên tục qua các địa phương trong thời gian ngắn. Bà con nào cũng phấn khởi mỗi khi nghe tin có đoàn lô tô ghé hát. Không chỉ phục vụ lời ca tiếng hát, các đoàn lô tô còn tổ chức nhiều trò chơi dân gian có thưởng như đập heo, phóng phí tiêu, câu cá hay đi cà kheo. Tất cả tạo nên một ký ức rất đẹp cho người dân khi chưa có đa dạng hình thức giải trí như bây giờ.

Hát lô tô đóng góp nhiều giá trị văn hóa

Các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian đã công nhận hát lô tô chứa đựng rất nhiều giá trị văn hóa chứ không đơn thuần là một hình thức giải trí. Mặc dù thông qua lời ca tiếng hát những hoạt cảnh vui vẻ được tái hiện nhưng thâm sâu trong đó là sự châm biếm thói hư tật xấu, cỗ vũ điều tốt đẹp bằng tư duy sáng tạo linh hoạt.

Hát lô tô còn góp phần gìn giữ văn hóa ca dao, tục ngữ, bài vè, các bài hát dân gian, thiếu nhi theo cách cực kỳ tinh tế. Đó là sự giữ gìn những di sản văn học dân gian đẹp đẽ khỏi bị mai một.

Đôi khi chỉ vài câu hát mà khái quát được cuộc đời bi tráng của một vị anh hùng dân tộc hay một sự kiện vang danh trong lịch sử, giúp giáo dục vô hình truyền thống cho lớp trẻ mai sau.

Xem thêm: Giải đáp lô đề 3 càng miền Bắc ăn bao nhiêu tiền?

Sự nỗ lực phục hưng văn hóa hát lô tô đã mai một

Thực tế nhiều bạn trẻ ngày nay không biết hát lô tô là gì đã có thấy sự thật là hình thức nghệ thuật này đã mai một đi rất nhiều. Khi đời sống tinh thần phát triển, hàng loạt hình thức giải trí khác đã lấn át đi các gánh lô tô truyền thống. Những buổi hội chợ với tiếng rao số bắt đầu trở thành ký ức.

Thế nhưng, trong một vài năm gần đây, hát lô tô bỗng trở lại trong đời sống nhân dân. Nhiều người nhận ra tầm quan trọng của việc giữ gìn những văn hóa nghệ thuật dân gian, công nhận những đóng góp giá trị của nó đối với giá trị tinh thần của chúng ta.

Nhiều bạn trẻ yêu ca hát mong muốn phục hưng ngành này nên đã lập ra các gánh Lô tô như Sài Gòn tân thời hay đoàn Lô tô Hương Nam. Với sự biến tấu phong phú đầy tính nghệ thuật kết hợp với các trào lưu hot trend, chúng ta dần thấy hy vọng lô tô sẽ phục hưng trở lại.

Các đoàn lô tô này tôn trọng tính truyền thống thể hiện trong việc mang áo dài, áo bà ba nguyên bản, không cách tân, không quá lố. Đồng thời, họ làm phong phú các đêm diễn bằng những vở cải lương, hài kịch cổ trang hấp dẫn. 

Dần dần, những gánh lô tô tân thời giữa lòng Sài Gòn này được đông đảo khán giả ủng hộ. Giới trẻ bị thu hút và người trung niên tìm đến để cảm nhận và sống lại trong những ký ức vô cùng tươi đẹp và thân thương. Vậy mới thấy, nếu có sáng tạo, hợp thời thì không điều gì sợ bị mai một và lãng quên cả.

Lời kết

Vậy là qua những phân tích trên của chúng tôi, bạn đã hiểu rõ hát lô tô là gì và những đóng góp to lớn của nó đem lại cho nền văn hóa dân gian dân tộc. Những hình thức nghệ thuật như vậy cần được gìn giữ và lưu truyền để các thế hệ sau biết đến nhiều hơn nữa.